Türk Dili ve Edebiyatı, daha genel olaraksa Türkoloji alanındaki akademik/bilimsel dergileri bir araya getirmeyi amaçlayan Türkoloji Dergileri Veri Tabanı erişime açıldı. Bu veri tabanı, TÜBİTAK 2209-A – Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında tasarlanan bir proje faaliyetinin çıktısıdır. Veri tabanı, Türkoloji disiplinine ait, alana özgü veya disiplinler arası dergilere ilişkin çeşitli bilgileri bir arada…

Ünlemler, bütüncül dil yapılanmasının dışına taşan, daha çok konuşma diline özgü, konuşurun çeşitli ve birbirinden farklılaşan seviyelere konumlanabilecek duygularını, hislerini, ruh hâllerini veya olaylara karşı tutumunu etkili bir şekilde aktarma işlevi gören dil unsurlarıdır. Bu yönüyle dil bilgisel-anlamsal bir işlev veya içerik barındırmaktan çok duygu değeri yüklenme bakımından önemli araçlar durumundadırlar. Böylesi özel durumları dolayısıyla…

Sözcük yapımı, dillerde kavram karşılama yöntemlerinden sadece biridir. Diğer bir ifadeyle yeni (veya var olan) kavramları, hareketleri, durumları ve daha pek çok olguyu/varlığı ifade etmek için çeşitli kavram karşılama yöntemleri işletilir. Bunlardan biri de sözcük yapımıdır. Dilin yapısal niteliklerine göre değişmekle beraber ekleme, birleştirme, kırpma, harmanlama, büküm, tonlama gibi birbirinden oldukça farklı sözcük yapım mekanizmaları…

Türkçe, biçimbilgisel açıdan baskın eklemeli yapısı dolayısıyla, diğer dillere kıyasla tipolojik araştırmalara önemli veriler sağlamaktadır. İlk belgelerden itibaren işlekliğini sürdüren, hem yapım hem de çekim kategorisinde yer alan ve diğer dillere kopyalanan veya farklı dillerden Türkçeye alınan pek çok ek Türkçenin ek envanterinde kodlanmış durumdadır. Türkiye Türkçesinin ve bunun yanı sıra diğer Türkçe varyantların kapsamlı…

Ortak bir kökten, diğer bir ifadeyle ortak bir ana dilden türeyen, en temelinde aynı veya benzer yapısal özellikler barındıran dillerin bir araya gelmesiyle dil aileleri oluşur. Dil aileleri bir bakıma, Etnolog verilerince tespit edilen yaklaşık 7000 dili sınıflandırmanın ilk aşamasıdır. Böyle bir sınıflandırma sayesinde sesbilgisi, biçimbilgisi, sözdizimi ve sözvarlığı başta olmak üzere çeşitli dilbilgisel boyutlarda…

Ülkemizde, 1981 yılından bu yana üniversitelerin lisans bölümlerinde iki dönemlik zorunlu ders olarak okutulan ve Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından “Yükseköğretim Çerçeve Programı”na dâhil edilen Türk Dili dersleri, öğrencilere Türkçeyle ilgili genel bilgilerin yanı sıra Türkçenin tarihî gelişimi, kültürel zemini, sosyal açıdan önemi, dünya dilleri arasındaki yeri, yazı türleri ve yazım kuralları gibi konularda çeşitli…

Kişisel çabalarla bilinçli olarak oluşturulmuş, doğallıktan uzak, kaynağı belli diller olarak tanımlanan yapay diller, daha çok dil olgusuyla ilgilenen kişilerce bilinir. Bu yapay dillerden, bilhassa Polonyalı hekim Ludwik Lazarz Zamenhof'un icat ettiği "Esperanto" geniş kitleler tarafından tanınagelmiştir. 16. yüzyılda Muhyî-i Gülşenî tarafından oluşturulan ve kelime anlamı 'dilsizlere dil veren' olan Bâleybelen ise, dünyanın bilinen ilk…

Lise yıllarından... "İnsanların birbirleri ile iletişim kurmasını sağlayan araca dil denir." Sanırım bu alışılagelmiş tanımı bilmeyen yoktur. Peki bahsi geçen bu "araç"ı ne kadar dikkatli veya ne kadar özenle kullanıyoruz? Bu soruyu cevaplamadan önce, bir dilin bize sağlamış olduğu faydalara bakmamızda yarar var.