Ekonomik, siyasi, sosyal, kültürel, hatta doğal etkenlere bağlı olarak konuşur sayısı azalan diller, dilbilimsel literatürde "tehlikedeki diller" olarak tanımlanır. Yeryüzünde konuşulmakta olan yaklaşık 7 bin dilin pek çoğunun konuşur sayısı azımsanamayacak derecede azalmıştır ve içerisinde bulunduğumuz yüzyılın sonunda, bu dillerin büyük bir kısmının konuşurunun kalmayacağı, diğer bir ifadeyle öleceği tahmin edilmektedir. Bu hususta, UNESCO başta…

Türkoloji alanında çalışan akademisyen sayısının artmasına bağlı olarak, bu alanda verilen eserlerin sayısında da artış gözlenmeye başlandı. Bunun sonucunda, alan çalışanlarınca yazılan makalelerin, tanıtma ve değerlendirme yazılarının, yabancı dillerden yapılan çevirilerin ve diğer pek çok türde akademik içeriğin yayımlanacağı ortamlara ve özellikle nitelikli akademik dergilere ihtiyaç duyulur oldu. Batıda, Journal of the Royal Asiatic Society…

Diller; kültürel, ekonomik, siyasi etkenler başta olmak üzere genel sebeplerle ya da daha özelde, bölgesel ve bireysel temaslar sonucunda etkileşim içerisinde bulunup birbirlerini çeşitli düzeylerde etkilerler. Yeryüzünde, başka dillerle etkileşime girmemiş, tamamen izole durumda, "saf" bir dil düşünülemez; sadece etkileşimlerin yönü, sınırı ve boyutları değişiklik gösterir. Önceleri, sadece yakın bölgeler arasında sınırlı şekilde gerçekleşen temasların…

Macar Türkolojisi, Türkoloji tarihi içerisinde hiç şüphesiz ayrı bir yere ve öneme sahiptir. Başlangıcı Arminius Vámbéry'ye, hatta daha öncesine götürülebilecek bu Türkoloji geleneği, oryantalist bir bakış açısıyla şekillenmemiş; bağımsız bir Türkoloji ekolü oluşturacak derecede, güçlü bir biçimde günümüze kadar gelişimini sürdürmüştür. Kúnos, Németh, Eckmann, Ligeti, Berta ve daha pek çok Macar Türkolog, başta Osmanlıca, Çağatayca,…

Alman Türkolog Claus Schönig'in Türk dillerinin sınıflandırılmasıyla ilgili "The Internal Division of Modern Turkic and Its Historical Implications" başlıklı İngilizce yazısının çevirisi olan bu yazı, Dil Araştırmaları dergisinin Bahar 2013 sayısında yayımlanmıştır. Yazının orijinal künyesi şöyledir: Claus Schönig, “The Internal Division of Modern Turkic and Its Historical Implications”, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, Vol. 52…

Daha çok Güney Sibirya'nın iç bölgelerinde konuşulan ve adak/daġlıġ grubu Türk dilleri arasında değerlendirilen Tuvaca, Ana Türkçe söz içi /d/ ve söz sonu /g/ seslerini koruması gibi arkaik özellikleriyle Türk dilleri içerisinde ayrı bir yere ve öneme sahiptir. Günümüzde yaklaşık 200 bin konuşuru bulunan Tuvacanın dört diyalektinden biri durumundaki Merkez (Töp) diyalekti, Sovyetler Birliği döneminde…

Türk dilleri üzerine yapılan tasnif çalışmalarında genellikle Tuvacanın bir varyasyonu olarak, d- ya da Kuzey Sibirya alt grupları içerisinde değerlendirilen Soyotça (Сойoт тыл, Soyot tıl), ilk kez on sekizinci yüzyılda Alman Coğrafyacı Anton Friedrich Büsching tarafından fark edilmiş ve Tofacaya olan benzerliğiyle dikkat çekmiştir. Matthias Castrén de, on dokuzuncu yüzyılda Buryat Cumhuriyeti’ne yaptığı gezi sırasında…

Çeşitli kültürel, politik ve coğrafî şartlar nedeniyle konuşurları günden güne azalan ve belki de kısa bir süre sonra hiçbir konuşuru kalmayacak dillerin sayısı hızla artmaktadır. Bu “tehlikedeki diller” arasında, bilhassa Sibirya’dan Çin içlerine kadarki bölgede, pek çok Türk dili ve lehçesi de bulunmaktadır. Şorca, Lopnorca, Sarı Uygurca, Fu-yü Kırgızcası bunlardan sadece birkaçıdır ve bu dillerin…

Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA), TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) ve Yunus Emre Vakfı tarafından bu yıl yedincisi düzenlenen "Türkoloji Yaz Stajı Projesi" kapsamında 26 ülkeden toplam 96 Türkoloji öğrencisi ülkemize davet edildi. Tayvan’dan Bosna-Hersek’e, Hindistan’dan Rusya’ya kadar değişik coğrafyalardaki üniversitelerin Türk dili ve edebiyatı bölümlerinde okumakta ve Türkçe öğrenmekte olan öğrenciler,…

Türk dili, edebiyatı, tarihi ya da kültürü üzerine yazılmış eserlerin künye bilgilerini bir araya getirip dev bir başvuru kaynakçası oluşturmayı amaçlayan Türkoloji Eserleri Bibliyografyası, Türkolojinin kapsamı dâhilinde başta Türkçe olmak üzere İngilizce, Rusça, Fransızca gibi pek çok dilde kaleme alınmış binlerce telif ve tercüme kitapla ilgili çeşitli bilgileri ihtiva etmeyi hedeflemektedir. Türkologlardan filologlara, edebiyatçılardan Türkoloji…