Türkçenin tarihî ve modern bütün varyantlarında, ilk yazılı metinlerden bu yana iÅŸlek bir ÅŸekilde kullanılagelen sözcük oluÅŸturma ve kavram karşılama mekanizmalarından biri de birleÅŸtirmedir. En genel yönüyle iki veya daha fazla sözlüksel unsurun bir arada kullanılıp yeni veya farklı bir kavramı karşılaması iÅŸlevine sahip olan bu mekanizma, çok unsurlu, ancak tek odak anlamlı sözcüklerin, diÄŸer…

Yirminci ve bilhassa yirmi birinci yüzyıl, insanlığın sözvarlığına yepyeni terimlerin ve kavramların yerleÅŸmesini saÄŸladı. Bunun yanı sıra birtakım sözcükler yan anlamlar, daha doÄŸrusu teknolojiye, sanayiye baÄŸlı dallanmalar geliÅŸtirir oldu. Bunlardan modası geçmek hemen hemen son yüzyılın ürünü bir kavram iken yavaÅŸlamak ise geride bıraktığımız çeyrek yüzyılda yeni bir yan anlam kazanan sözcük oldu. Peki, anbean…

Bugüne dek hobi amacıyla kullandığım ve yakından ilgilendiÄŸim uzaktan kumandalı araçlar daha çok drone, helikopter ve arabalardan oluÅŸmaktaydı. Ancak son zamanlarda bunlara bir yenisi daha eklendi: uzaktan kumandalı kepçe ekskavatör, yani Türkçe karşılığıyla kazaratar, en basit deyimiyle de iÅŸ makinesi. Ä°ncelemesini yapacağım bu uzaktan kumandalı kepçe baÅŸta olmak üzere RC iÅŸ makineleri, diÄŸer araçların aksine hız…

Ä°rlanda, Avrupa'nın ve Avrupa BirliÄŸinin batı yakasında, mütevazı bir ülke. DiÄŸer AB ülkelerinin aksine Türkiye gündemini çok meÅŸgul etmeyen, diÄŸer bir ifadeyle ülkemizde bir Almanya, Fransa veya Ä°ngiltere kadar gündemde olmayan bir Avrupa ülkesi. BaÅŸkenti Dublin olan bu ufak ada-ülke, 6 küsur milyonluk nüfusuyla, dünyada refah seviyesi en yüksek ülkeler arasında yer alıyor. DiÄŸer pek…

Dil sürçmeleri, daha çok konuÅŸmadaki geçici hatalar olarak algılansa da, çeÅŸitli kalıplar ve örneklemeler etrafında ÅŸekillenmeleri, farklı nedenlere baÄŸlı olarak ortaya çıkabilmeleri, dil mekanizmasının iÅŸleyiÅŸi hakkında fikir verebilmeleri gibi özellikleri dolayısıyla bilimsel olarak incelenmesi ve sınıflandırılması gereken konular arasındadır. Ancak konuyla ilgili yapılacak araÅŸtırma ve incelemelerin tıp ve psikoloji baÅŸta olmak üzere farklı disiplinlerle bir…

Teknolojik yenilikler her ne kadar avantajlı görünse de, zaman zaman dezavantajlarıyla birlikte gelmiyor deÄŸil. ÖrneÄŸin, bundan 15-20 yıl öncesinin "akılsız" cep telefonlarının aksine günümüzün akıllı cep telefonlarının adeta birer enerji canavarı olduÄŸu aÅŸikar. Nokia 3310 gibi efsaneleÅŸmiÅŸ bir telefonun ÅŸarjı haftalarca korunabilirken, günümüzün çok iÅŸlevli ve devasa ekranlı cihazları için aynı ÅŸeyi söylemek pek mümkün…

Ä°nsanoÄŸlunun bilimkurguda ya da daha genel anlamda kurguda, hayalde, hatta hayal-ötesinde tasarladıkları hep daha önce gördükleriyle, tecrübe ettikleriyle benzer niteliktedir. Bunlar çoÄŸunlukla önceki tecrübelerden, deneyimlemelerden izler taşır veya bilinenlerin farklı düzeylerde harmanlanmalarıyla, yer-deÄŸiÅŸtirimli olarak kullanılmalarıyla ortaya çıkar. ÖrneÄŸin bir "uzaylı", hatta bir "ÅŸeytan" düşünüldüğünde veya tasarlandığında, ortaya çıkan form genellikle el, kol, göz, kafa, kanat,…

Türk dillerinin, daha geniÅŸ ölçekte Türkçe varyantların gösteriminde kültürel, siyasî, coÄŸrafî, dinî ve ekonomik pek çok etkene baÄŸlı olarak tarih boyunca çeÅŸitli sistemler kullanılagelmiÅŸtir. Bu süreçte Göktürk, Uygur, Arap, Kiril ve Latin baÅŸta olmak üzere pek çok alfabenin ve yazı sistemin kullanıldığı bilinmektedir. Ancak Türkçenin yazımı konusunda günümüzde dahi ortak ve bütünleÅŸtirici bir sistem geliÅŸtirilebilmiÅŸ…

Ekonomik, siyasi, sosyal, kültürel, hatta doÄŸal etkenlere baÄŸlı olarak konuÅŸur sayısı azalan diller, dilbilimsel literatürde "tehlikedeki diller" olarak tanımlanır. Yeryüzünde konuÅŸulmakta olan yaklaşık 7 bin dilin pek çoÄŸunun konuÅŸur sayısı azımsanamayacak derecede azalmıştır ve içerisinde bulunduÄŸumuz yüzyılın sonunda, bu dillerin büyük bir kısmının konuÅŸurunun kalmayacağı, diÄŸer bir ifadeyle öleceÄŸi tahmin edilmektedir. Bu hususta, UNESCO baÅŸta…

Ä°stenilen bilgiye ulaÅŸmak, günümüzde eskiye nazaran oldukça kolay. Bundaki en önemli, belki de tek etken ise tabii ki Ä°nternet ve onun sunmuÅŸ olduÄŸu olanaklar. Peki bilgiye ulaÅŸmanın bu kadar kolay olduÄŸu bir ortamda, daha kaliteli ve daha doÄŸru bilgiye, veriye ulaÅŸmak ne kadar kolay? Sanırım bu soruya cevap vermek o kadar da "kolay" deÄŸil. Bir…