Uzunca bir süredir (yaklaşık 40 gündür) beklediğim Hubsan X4 FPV Quadcopter nihayet dün elime ulaştı. Her zaman yaptığım gibi, ilk işim bir "kutu açılış videosu" almak oldu. Malum, son zamanlarda bu tür videolar insanların ilgisini çekiyor. Yeni bir cihaz veya ürünün kutusunu açmak ve içindekileri merak edenlere göstermek, oldukça popüler. Ben de bu akımı takip ediyorum bir bakıma.

Öncelikle quadcopterler ile helikopterler arasındaki farklardan bahsetmek istiyorum. İlk bakışta görüleceği üzere, bu farklar pervane sayısından başlıyor. Profesyonel RC helikopterlerde bir ana ve bir de arka pervane mevcutken, quadcopterlerde pervane sayısı dörde çıkıyor ve bu pervanelerin tamamı da aynı boyut, konum ve özellikte. Bu ilk fiziksel farkın dışında, tasarımlarda da doğal olarak bariz bir fark görünüyor. Helikopterlerin arka motoruna ve pervanesine giden kablolar uzunca bir çubuğun içerisinden geçerken, quadcopterlerde böyle bir durum söz konusu değil. Dolayısıyla en azından uzunluk bakımından quadcopterler helikopterlere göre daha küçük bir görünüm sunuyorlar. Tabii bunda ana boyutun da önemi var, ama aynı boyut sınıflarında quadcopterler helikopterlere oranla nispeten daha küçük.

Hubsan X4 FPV

İncelemesini yapacağım Hubsan'ın X4 FPV kodlu quadcopteri, FPV (First Person View) özellikli, yani kameranın çektiği görüntüleri doğrudan görebileceğimiz bir sistem temelinde kurulu. Dolayısıyla, quadcopterin çektiği görüntüler anlık olarak, gözle fark edilemeyecek bir gecikmeyle kumanda üzerinde yer alan 4.3 inçlik ekran üzerinden görülebiliyor. X4'ün ekranının ve görüntüsünün kalitesi ortalama seviyede. Başlangıç için ve fiyatına göre oldukça ideal. Kumandaya takılacak bir SD kart ile video kaydı yapmak mümkün. Tüm bunları detaylıca anlatmadan önce, ürünün kutusundan ve kutu içeriğinden kısaca bahsetmek istiyorum.

22x21x14 cm boyutlarında bir kutu içerisinde gelen ürünün kumandası ve kendisi ayrı katmanlarda paketlenmiş. Yani tek kutu içerisinde, iki katlı bir sistem tasarlanmış. Bu arada, PTT'nin ürün Türkiye'ye girince kutuyu açup kontrol ettiğini de belirtmeliyim. Son zamanlarda bu işi sıkı tutuyorlar gibi görünüyor. Banggood'un klasik sarı renkli ambalajını çıkarıp kutuyu açtığımda, sonradan kutu içerisine yerleştirildiği anlaşılan bir koruma halkası fırlayıverdi. Ayrıca kullanım kılavuzu ve yarım sayfalık bir uyarı metni de kutuya sonradan yerleştirilmiş. Esas paketi dışarı çıkardığımda gözüme çarpan ilk husus, quadcopterin yuvasına tam olarak oturmuş olmasıydı. Bu da, taşıma sırasında cihazın hasar almamasını garanti altına almış. Batarya quadcopterin içindeydi, fakat güvenlik sebebiyle kabloları bağlanmamıştı. Kutu içinden çıkan diğer ekipmanlar ise şunlardı: 4 adet yedek pervane (2 ön, 2 arka), 1 adet pervane çıkarma aracı, 1 adet USB şarj cihazı ve kumanda. Kutu açılış videosunu aşağıdan izleyebilirsiniz.

Cihazın çalışıp çalışmadığını kontrol ettikten sonra ilk işim koruyucu halkayı monte etmek oldu. Zira bu halka hem pervanelerin etrafa zarar vermesini engelliyor, hem de düşme veya ani iniş gibi durumlarda pervanelerin kırılması gibi olumsuz durumların önüne geçiyor. Tabii bu halkanın takılmasıyla birlikte cihazın görüntüsü değişiyor (belki olumsuz anlamda), ama bu şekilde kullanılmasını mutlaka tavsiye ederim. Yeri gelmişken, cihazın malzeme kalitesinden de biraz bahsedeyim. X4 FPV, kaliteli bir plastikten üretilmiş ve boyutuna göre ağır sayılabilir. Ele alındığında bu kalite ve ağırlık hissedilebiliyor. Yere temas eden ayakları ise kauçuktan imal edilmiş ve bu ayaklar sert düşüşlerde kırılmayı engelliyor, ki ben de bizzat bunu tecrübe ettim. Pervaneler de ideal esnekliğinde. Cihazın bataryasını yuvasından çıkarıp tekrar takmak oldukça kolay, fakat anakarttan gelen kabloyu bataryanın kablosu ile birleştirmek biraz zahmetli iş doğrusu. Bunu, cihazın eksileri hanesine yazabiliriz. Soketli bir sistem olsaydı, bence çok daha pratik olurmuş.

Kullanım Detayları ve İlk İzlenimlerim

X4'ü, ilk olarak ufak bir oda içerisinde uçurdum. Cihazı çalıştırabilmek için, helikopterlerin aksine, ilk başta kumandayı açmak ve ardından bataryayı bağlamak gerekiyor ve maalesef batarya bağlanmadığı sürece kumandadan herhangi bir işlem yapamıyorsunuz. Kumanda açılıp kapatılınca da pilin bağlantısını kesip bu bağlantıyı tekrar sağlamak gerekiyor. Bu da cihazın bir eksisi. Kumanda ile cihaz arasındaki bağlantı sağlanır sağlanmaz kameradan alınan görüntü ekrana geliyor. Aktarım süresi ideal sayılabilecek ölçülerde. Bu noktada açıkçası beklediğimden daha fazlasını buldum. Cihazı bir yöne çevirir çevirmez ekrana görüntü anında yansıyor, yani gecikme yok veya çok az; fakat kameranın görüş açısı biraz dar. Bu da kullanımı zorlaştırıyor. Ekran üzerinde soldan sağa doğru sırasıyla cihazın açık kaldığı süre (saat, dakika ve saniye), kullanım modu, quadcopter içerisindeki pilin voltaj değeri (sadece uçuş sırasında) kumandadaki pillerin kalan gücü, aşağıda ise trim ayarları yer alıyor. Kumandanın menüsü ise daha önce kullandığım kumandalara göre oldukça kapsamlı. SD kartı biçimlendirme, kayıtlı videoları izleme, hassasiyet ayarlarını yapma, tarih ve saati ayarlama gibi pek çok işlev bu menüde sunuluyor. Menüye erişmek için sağ çubuğa birkaç saniye basılı tutmak yeterli. Diğer bazı tuş ve çubuklara da benzer fonksiyonlar atanmış durumda. Bazılarına basılı tutunca farklı, bir kez basınca farklı işlevler ortaya çıkıyor. Uzman modu ve kolay mod arasındaki geçişler de yine bu şekilde yapılabiliyor. Uzman moda geçildiğinde ekran üzerindeki Hubsan logosu kırmızıya dönüşüyor ve kontroller daha tepkimeli ve agresif oluyor. Bu da cihazın daha hızlı ve ani hareket etmesi anlamına geliyor.

Biraz da uçuş performansından bahsedeyim. Hubsan X4 FPV daha önce kullandığım helikopterlere göre daha stabildi, ama tam olarak beklediğimi bulamadım doğrusu. Açıkçası ben, kumandanın kontrol edilmemesi durumunda bile "havada asılı kalma" olarak tabir ettiğim pozisyonu almasını bekliyordum, fakat ilk etapta bu mümkün olmadı. "Trim" denilen ayarları biraz kurcalamak gerekecekti. Buna rağmen yine de cihazın kontrolünün helikopterlere göre çok daha kolay olduğunu ifade etmeliyim. X4'ün motorları son derece güçlü, bunu üfürme gücünden ve motor seslerinden hissedebiliyorsunuz. Rüzgara karşıysa oldukça dayanıklı. Örneğin V911 veya V912 gibi dört kanallı helikopterlerin göz açıp kapayıncaya kadar savrulduğu, hatta uçamadığı bir rüzgarlı havada X4 FPV birkaç kumanda kontrolüyle son derece rahat ve stabil bir şekilde uçmayı başarabildi. Rüzgarsız havalarda kontrol daha da kolaylaşıyor. Havalanma hızı ise oldukça iyi. 5-6 saniye gibi kısa bir sürede onlarca metre yüksekliğe ulaşabilen X4 FPV'nin menzili 100 metre civarında.

Hubsan X4 FPV

Cihazın üzerinde dört pervane olduğunu daha önce belirtmiştim. Bu pervanelerden ikisi kırmızı, geri kalan ikisiyse beyaz renkte. Bu renklendirme cihazın önünü ve arkasını ayırt etmek için yapılmış. Ön taraftaki, yani kamera yönündeki pervaneler beyaz, arka taraftaki pervaneler ise kırmızı. Bu renkler aracılığıyla kullanım sırasında cihazın yönünü tayin edebilirsiniz. Bunun yanı sıra led ışıklar da cihazın bu konudaki bir diğer artısı. Kırmızı pervanelerin altındaki ışıklar kırmızı, beyaz pervanelerin altındakiler ise mavi renkte yanıyor. Bu ışıkları isterseniz kumandadaki tuşlar aracılığıyla kapatabilirsiniz, fakat yaptığım testler sonucunda, ilginç bir şekilde bu ışıkların kullanım süresine etki etmediğini gördüm. Yani ışıklar açık da olsa kapalı da olsa uçuş süresi etkilenmiyor. Işıklarla ilgili bir diğer önemli husus da, bataryanın tükenmesine yakın bu ışıkların yanıp sönmesi. Işıkları kumanda üzerinden kapatsanız dahi böyle bir durumda ledler kendiliğinden devreye girerek yanıp sönmeye ve uyarı vermeye başlıyor.

X4 FPV 3.7 volt ve 380 mAh'lik bir batarya ile geliyor. Kullanım süresi, biraz da kullanım tipine bağlı ve beş dakika civarında. Ben ürünü sipariş ettiğim sırada bir de 500 mAh'lik yedek batarya istemiştim. Bu yedek bataryanın toplam kullanım süresini yaklaşık bir dakika artırdığını söylemeliyim. Kendi bataryası ile yaklaşık beş buçuk dakikalık bir uçuş sağlanırken, 500 mAh'lik batarya ile bu süre altı buçuk dakikaya çıktı. Bataryanın şarj edilme süresi ise yaklaşık bir saat ile bir buçuk saat arasında değişiyor. Şarj cihazı sadece USB üzerinden çalışıyor, dolayısıyla batarya şarjı için ya bir bilgisayara ya da bir güç bankasına ihtiyacınız olacak. Bunun yanı sıra cep telefonlarının elektrik şarj kutularına bağlanarak da şarj işlemini yapabilirsiniz, fakat kullanım kulavuzunda "iPhone'ların şarj cihazlarıyla kullanmayınız" uyarısı yer alıyor. Buna dikkat etmek gerekli. Bataryalar şarj olurken USB cihazı üzerindeki kırmızı ışık yanacaktır. Bu ışığın sönmesi, bataryanın şarj işleminin tamamlandığı anlamına gelir. Daha büyük kapasiteli bataryalarının şarj süresinin de doğal olarak fazla olacağı akılda tutulmalı. Kumanda için gereken pil sayısı ise dört (kullanılan pil tipi AA, yani kalem pil). Üzerindeki ekrandan dolayı kumanda çok hızlı bir şekilde pil tüketmekte. Bundan dolayı, şarj edilebilir piller kullanmanızı tavsiye ederim.

Hubsan X4 FPV batarya ve şarj cihazı

Cihaz maalesef sadece video çekimi yapabiliyor, fotoğraf çekimi imkanı yok. Video çekimini ise kumandada MicroSD kart takılı olduğu sürece mümkün. 2 ile 16 GB kapasite arasındaki MicroSD kartlar bu işlem için kullanılabiliyor. Video kaydı için ekranın sağ tarafındaki kare tuşa bir defa basmak yetiyor. Bu hususta dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, kumandayı kapatmadan önce video kaydını durdurmak. Video kayıt tuşuna bir kez daha bastığınızda kayıt duracaktır. Bundan sonra kumandayı kapatabilirsiniz, aksi halde SD kart ve video bozulabilir, ayrıca kartı biçimlendirmek durumunda kalabilirsiniz. Çekilen videolar daha sonra kumanda üzerinden izlenebiliyor. Videoları bilgisayarda veya başka bir ortamda izlemek ise oldukça özveri gerektiriyor, zira en boy oranı kumandaya göre ayarlandığı için, bir dönüştürücü program ile boyutları uyarlamak şart. Çekilen videoların görüntü kalitesi ise maalesef vasatın altında. Özellikle titremelerde ya da sinyal kesilmelerinde zaten çözünürlüğü oldukça düşük olan görüntü sıkça bozuluyor.

Son olarak, X4 FPV'nin takla atabilme özelliğinden bahsetmek istiyorum. Takla atmaktan kastım ise, quadcopterin 360 derece dönebilmesi. Bu dönme ileriden geriye, geriden ileriye, sağdan sola veya soldan sağa yönlerinde yapılabiliyor. Bunun için cihazı uzman moduna "Expert mode" getirmeniz, ardından sol çubuğa basıp "FLIP ON" yazısının çıkmasını bekleyerek ilgili özelliği aktifleştirmeniz ve takla atmak istediğiniz yönde uçarken, önce o yönün çubuğunun tam tersi istikamette ve ardından diğer yöne yine hızlıca bir hareket yapmanız gerekmekte.

Yazımı tamamlarken, Hacettepe Üniversitesinde çektiğim ufak bir deneme uçuşu videosunu sizlerle paylaşmak istiyorum. Herhangi bir sorunuz veya katkınız olursa, sayfanın alt kısmındaki yorum kutusu aracılığıyla bunları paylaşabilirsiniz.